ޢާއިޝަތު ރަފާޙް ޢަލީ

ކީރިތި ޤުރްއާން ހިތުދަސް ކުރުމަކީ ވަރަށް މާތް މަތިވެރި ޢަމަލެކެވެ. ދުނިޔެއާއި އާޚިރަތުގައި ވަރަށް ގިނަ ޘަވާބާއި ދަރުމަ ލިބިގެން ދާނެ ކަމެކެވެ. މި ދިވެހިރާއްޖެއަށް ބަލައިލި ކަމުގައި ވާނަމަވެސް ޙާފިޒުން ގިނަވެގެން ދިޔުމަކީ ވަރަށް ބޮޑަށް އުފާކުރަން ޖެހޭނެ ކަމެކެވެ. އެގޮތުން އަޅުގަނޑު މިއަދު މި ބަލާލަނީ ފ ބިލެއްދޫގެ އެންމެ ފުރަތަމަ ޙާފިޡާ އާމިނަތު އައިފާ އާއި ބެހޭގޮތުންނެވެ. 

ފ ބިލެއްދޫ އަލިވިލާގޭ އާމިނަތު އައިފާ އަކީ ފާތިމަތު ޒުހުރާ އަދި އިސްމާޢީލް ނަސީރަށް ލިބިފައިހުރި 4 ދަރިންގެ ތެރެއިން އެންމެ ހަގު ކުއްޖާއެވެ. އައިފާ މިހާރު ކިޔަވަމުން ދަނީ އަހްމަދިއްޔާ އިންޓަރނޭޝަނަލް ހައި ސްކޫލްގެ ގްރޭޑް 12 ގައެވެ. އައިފާ ގްރޭޑް 10 އަކާއި ހަމައަށް ކިޔެވީ ފ ބިލެއްދޫ ސްކޫލްގައެވެ. 

އަލްޙާފިޡާ އާމިނަތު އައިފާ ބުނިގޮތުގައި އެންމެ ފުރަތަމަ ކީރިތި ޤުރްއާން ހިތުދަސްކުރަން ޝައުގުވެރިވީ އައިފާގެ މަންމަގެ ސަބަބުންނެވެ. އައިފާގެ މަންމަ ކުޑަކުދީންނަށް ގުރްއާން އުނގަންނާއިދޭއިރު ކައިރީގައި އިނުންވީ އިތުރަށް ޝައުގުވެރިކަން އުފެދުނު ކަމަކަށެވެ. އަދި މަންމަގެ އުއްމީދު އަދި ހުވަފެން ޙަގީގަތަކަށް ހަދައިދިނުމަށާއި އައިފާގެ ހިތުގައި ކީރިތި ޤުރްއާން ދަސްކުރުމަށް އޮތް ލޯތްބެއްގެ ބޮޑުކަމުން ކީރިތި ޤުރްއާން ހިތުދަސް ކުރަން ފެށީ އެ ރަށުގައި އޮތް ބިލެއްދޫ ލާނިންގް ސެންޓަރ ގެ ހިފްޒް ކްލާހުންނެވެ. 

އަލްހާފިޡާ އާމިނަތު އައިފާ ކީރިތި ޤުރްއާން ހިތުދަސްކޮށް ކާމިޔާބު ހޯދުމަށް ގިނަ މަސައްކަތްތަކެއް ކޮށްފައިވެއެވެ. އަދި ދިމާވި ކޮންމެ ހުރަހަކާއި ކުރިމަތިލުމާއި ހިތްވަރު ދިނުމަށް އަބަދުވެސް އައިފާގެ މައިންބަފައިން ސާބިތުވެ ހުރެއެވެ. އަދި ސްކޫލުގައިވެސް ތަޢުލީމީ ގޮތުންނާއި އެކި ގޮތްގޮތުން އައިފާ އަކީ ވަރަށް ކާމިޔާބު ކުއްޖެކެވެ. ސްކޫލުގައި އޮންނަ އިތުރު ހަރަކާތްތަކުގައާއި، ޤުރްއާން މުބާރާތްތަކުގައިވެސް ބައިވެރިވަމުން ގެންދިޔައެވެ. ސްކޫލުގެ ބައެއް މަޤާމްތައް ވެސް އަދާކޮށް، ފ ބިލެއްދޫ ސްކޫލްގެ ވައިސް ކެޕްޓަންކަން ކޮށްފައިވެއެވެ. އަދި ދިވެހި ކްލަބް ގެ ރައީސާކަންވެސް ކޮށްފައިވެއެވެ. ތަޢުލީމީ ގޮތުން ބަލާއިރު ޓޮޕް ޓެން އަށް އޯލެވެލް ގައިވެސް ކާމިޔާބީ ހޯދާފައިވެއެވެ. 

އަލްޙާފިޡާ އާމިނަތު އައިފާގެ ކީރިތި ގުރްއާން އުނގެނި ދަސްކުރުމަށް މަސައްކަތް ކުރިއިރު އެ ކިޔައިދޭން އޮންނަ ދުވަހު ވަކި ވަރަކަށް ދަސްކޮށްފައި ކިޔައިދެވޭތޯ ބަލައެވެ. އަދި މުރާޖަޢާ ކުރަމުން ގެންދިޔައެވެ. މީގެ އިތުރުން އައިފާ ބުނި ގޮތުގައި މުބާރާތްތަކުގައި ބައިވެރި ކުރީ ނުބަލާ ކިޔެވުމުގެ ބައިންނެވެ. އަދި ކީރިތި ޤުރްއާން އެއްކޮށް ދަސްކޮށް ނިންމުމަށް އެންމެ ބޮޑު މަސައްކަތެއް ކުރީ ކޮވިޑް 19 ގައި އައި ލޮކްޑައުން ތެރޭގައި ކަމަށްވެސް އައިފާ ބުނެއެވެ. އައިފާ އެއިރު ސްކޫލުގައި ކިޔަވަމުން ދިޔައީ ގްރޭޑް 10 ގައެވެ.

މީގެ އިތުރުން ވަރަށް ގިނަ ކުދީން ގުރްއާން ދަސްކުރަން ފަށާފައި ވަކި ހިސާބަކަށް ގޮސް އެކަން ހުއްޓާލާތަން ފެނުނު ނަމަވެސް އައިފާގެ އަމާޒަކަށްވީ ސްކޫލްގެ ކިޔެވުމާއި އެކީގައި ކީރިތި ޤުރްއާން ދަސްކޮށް ރަނގަޅު ނަތީޖާއެއް ހޯދުމެވެ. އެގޮތުން 2020 އަދި 2021 ގައި މަސައްކަތް ކޮށް ކުރިން ދަސްކޮށްފައި ހުރި ބައިތައް ހަނދާން ނެތިފައި ހުރުމުން، ކީރިތި ގުރްއާން ވަރަށް ރަނގަޅަށް މުރާޖަޢާ ކުރިއެވެ. އަދި އެދުވަސްކޮޅު ފޯނާއި ސޯޝަލް މީޑިއާ ބޭނުންކުރުމުން ތަންކޮޅެއް ދުރުވެ ކީރިތި ގުރްއާން ކިޔަވާ ދަސްކުރުމަށް ވަގުތު ހުސްކުރިއެވެ. އަދި ޕްލޭން ކުރީ 2021 ނިމޭ އިރު ކީރިތި ގުރްއާންގެ 25 ފޮތް މުރާޖަޢާ ކުރުމަށެވެ. ނަމަވެސް 2021 ނިމުނުއިރު ކީރިތި ގުރްއާން އެއްކޮށް ހިތުދަސްކޮށް ނިމޭނެކަމަށް ގަބޫލުވެސް ނުކުރެވުން ކަމަށް އައިފާ ބުންޏެވެ.

ހިތްވަރާއެކު އައިފާ ކީރިތި ޤުރްއާން ދަސްކޮށް ނިންމާލިއިރު އައިފާއަށް ލިބޭ ގިނަ ހުސް ވަގުތުތައް ހޭދަ ކުރަނީ ކީރިތި ގުރްއާން ކިޔެވުމުގައެވެ. އައިފާ އަށް އެންމެ ކަމުދާ ޤާރީ އަކީ މިޝްޢާރީ އެވެ. އައިފާ ބުނި ގޮތުގައި އެންމެ އިސްކަމެއް ދޭންވާނީ ނަމާދަށް ކަމުގައެވެ. އަދި އައިފާގެ މަންމަވެސް ނަމާދު ކުރުމަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ބާރު އަޅުއްވާ ކަމަށް އައިފާ ބުނެއެވެ. އަދި ނަމާދު އަވަހަށް ކޮށްލިޔަސް އެވާހަކަ ބުނެލައެވެ. ސުންނަތްތައް ކުރުމަށްވެސް ބާރު އަޅުއްވާ ކަމަށް އައިފާ ބުންޏެވެ. އެގޮތުން ސްކޫލުގެ ކިޔެވާ ގަޑި ނިންމުމަށްފަހުވެސް ގެއަށް އައިސް އެންމެ ފުރަތަމަ އިސްކަމެއް ދެނީ ނަމާދު ކުރުމަށެވެ. އެއަށްފަހު ގުރްއާން ކްލާސް ނިންމުމަށްފަހު އެއަށްފަހު ފިލާވަޅުތައް ހަދާ ކަމަށެވެ.  

ކީރިތި ގުރްއާން ދަސްކޮށް މުރާޖަޢާ ކުރުމަށްޓަކައި އެންމެ މުހިއްމު ކަމަކީ މުރާޖާޢާ ކުރާނެ ގޮތުގެ ޕްލޭނެއް ހެދުން ކަމަށާއި މުރާޖާޢާ ކުރުމަށް ވަރަށް ވަގުތު ބޭނުން ވާނެކަމަށް އައިފާ ވަނީ ފާހަގަ ކޮށްފައެވެ. އެގޮތުން އެގޮތުން ސޫރަތެއް އެއްފަހަރާ މުރާޖަޢާ ކުރާއިރު ބައެއް ފަހަރަށް  އެއް ގަޑިއިރު ނުވަތަ ދެ ގަޑިއިރުވެސް ނަގާކަމަށް ބުނެފައިވެއެވެ. އަދި ޢާއްމުކޮށް ކިޔަވަނީ ހަވީރު ގަޑިގައި ނުވަތަ ދެނަމާދު ދޭތެރެއެވެ. 

އައިފާ ކީރިތި ގުރްއާނާ ބެހޭ މަރްކަޒުގެ މުރާޖަޢާ ކްލާހަށް ވަނީ 2021 ވަނަ އަހަރުގެ އޮކްޓޯބަރ މަހުގައެވެ. ނަމަވެސް ބައެއް ފަހަރަށް ހިފްޒް ކްލާސް ގަޑި އާއި ސްކޫލްގެ ކިޔަވާ ގަޑިތަކާއި ދިމާވުމުން ހިފްޒް ކްލާހުގައި ކިޔަވަން ލިބެނީ ވަރަށް މަދު ދުވަހެކެވެ. ނަމަވެސް އައިފާ ހިތްވަރު އެލުވާ ނުލާ ކުރިއަށް ދިޔައެވެ. އައިފާ ބުނި ގޮތުގައި ކީރިތި ގުރްއާން ހިތުދަސްކުރެވޭނީ ވަރަށް ބޮޑު ގުރުބާނީއެއް ވެގެން ކަމަށެވެ. އަދި ވަރަށް ހިތްވަރު ކޮށްގެން ކަމަށެވެ. އަދި ކީރިތި ގުރްއާން ދަސްކުރާ އެހެން ދަރިވަރުންނަށް އައިފާ ދޭން ބޭނުންވި މެސެޖަކީ މާތް ﷲ ގެ ފޮތް ދަސްކުރަންޏާ މުޖުތަމަޢުން ފެންނަ ކަންކަން މާބޮޑަށް ބަލައިގެން ނުވާނެ ކަމަށާއި، ދީނުގެ ކަންކަމަށް އަހައްމިއްޔަތުކަން ދިީގެން އިޚްލާސްތެރިކަން އޮވެ ރަނގަޅު އެކުވެރިން އިޚްތިޔާރު ކޮށްފިނަމަ އެކަން ﷲ ގެ އިރާދަފުޅާ އެކީގައި ވާނެ ކަމަށެވެ. 

ކީރިތި ގުރްއާން ދަސްކޮށް ނިމުމުން އެކަމަށް ޝުކުރުވެރިވާ ފަރާތްތަކުގެ ތެރޭގައި އައިފާގެ މައިންބަފައިންނާއި، އެއްބަނޑު އެއްބަފާ ތިން ބޭބެގެ އިތުރުން ފ ބިލެއްދޫ ލާނިންގް ސެންޓާގައި ކިޔަވައިދެއްވި އުސްތާޒް އާއި ކީރިތި ގުރްއާނާއި ބެހޭ ގައުމީ މަރްކަޒުގައި ކިޔަވާ ދެއްވި ހާމިދް އުސްތާޒްގެ ނަން ފާހަގަ ކުރިއެވެ. މީގެ އިތުރުން މާލޭގައި މަންމަ އާއި ވަކިން އައިސްގެން އުޅުނުއިރު (ކަޒިން) މުސްލާ ވަރަށް ބޮޑު އެހީތެރިކަމެއް ދެއްވިއެވެ. އަދި ފޫހި ކަމެއް ނެތި  ކިޔެވުން އަޑު އަހަމުން ގެންދެއެވެ. 

އަލްހާފިޡާ އާމިނަތު އައިފާއަށް ލިބިފައިވާ އެންމެ ބޮޑު ކާމިޔާބީ އަކީ ކީރިތި ގުރްއާން ހިތުދަސްކޮށް 1 ވަނަ ދަރަޖައިގައި ފާސްވެ ސަނަދު ހާސިލް ކުރުމެވެ. އަދި މިހާރު އެންމެ ބޭނުންވާ ކަމަކީ ދިގުރާގު ދަސްކުރުން ކަމަށް އައިފާ ބުނެފައިވެއެވެ. މީގެ އިތުރުން އެހެން މީހުންނަށް ދޭން ބޭނުންވާ މެސެޖަކީ ވީހާވެސް ކުޑައިރު އެންމެ ރަނގަޅު ކަމަކީ ގުރްއާން ދަސްކުރުން ކަމަށާއި އެފޮތުން އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެންމެ ރަނގަޅު މަގު ދައްކައިދޭ ކަމަށެވެ.